نماز
این عبادت در شبانه‌روز در پنج نوبت رو به قبلهٔ مسلمانان - کعبه در مکه - بصورت فردی یا گروهی (نماز جماعت) برگزار می‌شود. نماز مسافر شکسته‌است یعنی مسافر باید نمازهای چهار رکعتی را دو رکعتی بخواند.
در این عبادت دو سورهٔ از قرآن که یکی از آنها سورهٔ حمد و دیگری معمولاً سورهٔ کوتاهی مثل سورهٔ توحید است و تعدادی ذکر به زبان عربی خوانده می‌شود. بعضی مسلمانان، از جمله بسیاری از مسلمانان ترکیه، ترجمه نماز را به زبان خودشان، مثلاً ترکی استانبولی می‌خوانند.
اهل تسنن نماز را در ۵ زمان متفاوت می‌خوانند به این صورت که: نماز صبح که بعد از اذان صبح و قبل از طلوع آفتاب خوانده می‌شود، نماز ظهر که بعد از اذان ظهر خوانده می‌شود، نماز عصر که به هنگام عصر خوانده می‌شود، نماز مغرب که پس از اذان مغرب خوانده می‌شود و نماز عشاء که بعد از اذان عشاء خوانده می‌شود. اهل تشیع نیز معتقدند که اوقات اصلی جهت بجا آوردن نمازهای یومیه همان اوقات بعد از اذان مربوط به هر نوبت می‌باشد(مانند برادران اهل سنت)لیکن چون نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا دارای وقت مشترک نیز هستند لذا خواندن توام نمازهای ظهر و عصر و همچنین نمازهای مغرب و عشا بلامانع می‌باشد . لیکن بنا به اعتقاد شیعیان نیز بجاآوردن هر یک از نمازهای یومیه در وقت مختص خود از فضیلت بیشتری برخوردار بوده و در احادیث ائمه اطهار و بزرگان شیعه نیز به کرات بدان اشاره شده‌است . نماز در معنای لغوی به معنی دعا است. عده‌ای از عارفان بر این باورند که تمام موجودات نیز متناسب با وضع خود در حال حمد و تسبیح خداوند هستند و به آیاتی نظیر «و گیاه و درخت سجده می‌کنند.» استناد می‌ورزند.
مسائل نماز
مسأله 1325: کسى که نماز احتیاط بر او واجب است، بعد از سلام نماز باید فورا نیّت نماز احتیاط کند، تکبیر بگوید، حمد را بخواند، به رکوع رود و دو سجده نماید، پس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب بوده، بعد از دو سجده، تشهّد بخواند و سلام دهد و اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب بوده، بعد از دو سجده، یک رکعت دیگر مانند رکعت اوّل بجا آورد و بعد از تشهّد، سلام دهد.
مسأله 1326: نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد، باید آن را آهسته بخواند، نیّت آن را بر زبان نیاورد و بنا بر احتیاط (بسم الله) آن را نیز آهسته بگوید.
مسأله 1327: اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازى که خوانده درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط بخواند و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام نماید.
مسأله 1328: اگر پیش از خواندن نماز احتیاط، بفهمد رکعتهاى نمازش کم بوده، چنانچه کارى که نماز را باطل مىکند انجام نداده، باید آنچه از نماز نخوانده، بخواند و براى سلام بیجا، دو سجده سهو بجا آورد و اگر کارى که نماز را باطل مىکند انجام داده، مثلاً پشت به قبله کرده، باید نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1329: اگر بعد از نماز احتیاط، بفهمد کسرى نماز، به مقدار نماز احتیاط بوده، مثلاً در شک بین سه و چهار یک رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده، نمازش صحیح است.
مسأله 1330: اگر بعد از خواندن نماز احتیاط، بفهمد کسرى نماز، کمتر از نماز احتیاط بوده، مثلاً در شک بین دو و چهار، دو رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد، نماز را سه رکعت خوانده، باید نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1331: اگر بعد از خواندن نماز احتیاط، بفهمد کسرى نماز، بیشتر از نماز احتیاط بوده، مثلاً در بین سه و چهار یک رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده، چنانچه بعد از نماز احتیاط، کارى که نماز را باطل مىکند انجام داده، مثلاً پشت به قبله کرده، باید نماز را دوباره بخواند و اگر کارى که نماز را باطل کند انجام نداده، نماز را تکمیل مىکند، گرچه بنا بر احتیاط مستحب کارى کند که نماز را باطل مىنماید مثلاً پشت به قبله کند و نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1332: اگر بین دو و سه و چهار شک کند و بعد از خواندن دو رکعت نماز احتیاط ایستاده، یادش بیاید که نماز را دو رکعت خوانده، لازم نیست دو رکعت نماز احتیاط نشسته را بخواند.
مسأله 1333: اگر بین سه و چهار شک کند و موقعى که دو رکعت نماز احتیاط نشسته یا یک رکعت ایستاده مىخواند، یادش بیاید که نماز را سه رکعت خوانده، باید نماز احتیاط را تمام نماید و کفایت مىکند.
مسأله 1334: اگر بین دو و سه و چهار شک کند و موقعى که دو رکعت نماز احتیاط ایستاده را مىخواند، پیش از رکوع رکعت دوم، یادش بیاید که نماز را سه رکعت خوانده، باید بنشیند و نماز احتیاط را یک رکعتى تمام نماید و کفایت مىکند.
مسأله 1335: اگردر بین نماز احتیاط بفهمد، کسرى نماز بیشتر یا کمتر از نماز احتیاط بوده، چنانچه نتواند نماز احتیاط را طبق کسرى نماز تمام کند، باید آن را رها نماید و بنا بر احتیاط کارى کند که نماز را باطل مىنماید مثلاً پشت به قبله کند و نماز را دوباره بخواند، بنا بر این در شک بین دو و سه و چهار، اگر موقعى که دو رکعت نماز احتیاط مىخواند، در رکعت آخر بعد از رکوع بفهمد که نمازش سه رکعت بوده، باید نماز احتیاط را رها کند و نماز را دوباره بجا آورد.
مسأله 1336: اگر شک کند، نماز احتیاطى که بر او واجب بوده، بجا آورده یا نه، چنانچه وقت نماز گذشته، به شک خود اعتنا نکند و اگر وقت دارد، در صورتى که مشغول کار دیگرى نشده و از جاى نماز، برنخاسته و کارى مانند رو گرداندن از قبله که نماز را باطل مىکند انجام نداده، باید نماز احتیاط را بخواند. و اگر کارى که نماز را باطل مىکند بجا آورده، یا بین نماز و شک او زیاد فاصله شده باید، اعتنا نکند.
مسأله 1337: اگر در نماز احتیاط، رکنى زیاد کند، یا مثلاً به جاى یک رکعت، دو رکعت بخواند، نماز احتیاط باطل مىشود و باید دوباره اصل نماز را بجا آورد.
مسأله 1338: هنگامى که انسان مشغول نماز احتیاط است، اگر در یکى از کارهاى آن شک کند، چنانچه محل آن نگذشته، باید بجا آورد و اگر محلّش گذشته، باید به شک خود اعتنا نکند، مثلاً اگر شک کند حمد خوانده یا نه، چنانچه به رکوع نرفته باید بخواند و اگر به رکوع رفته باید به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1339: اگر در شماره رکعتهاى نماز احتیاط شک کند، چنانچه طرف بیشتر شک، نماز را باطل مىکند، باید بنا را بر کمتر بگذارد و اگر طرف بیشتر شک، نماز را باطل نمىکند، باید بنا را بر بیشتر بگذارد، مثلاً موقعى که مشغول خواندن دو رکعت نماز احتیاط است، اگر شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا بگذارد که دو رکعت خوانده و اگر شک کند یک رکعت خوانده یا دو رکعت، باید بنا بگذارد که دو رکعت خوانده و اگر شک کند یک رکعت خوانده یا دو رکعت، بنا بگذارد که دو رکعت خوانده و اگر شک کند یک رکعت خوانده یا دو رکعت، بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است. و بنا بر احتیاط مستحب اصل نماز را اعاده نماید.
مسأله 1340: اگر در نماز احتیاط، چیزى که رکن نیست، سهوا کم یا زیاد شود، بنا بر احتیاط مستحب دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1341: اگر بعد از سلام نماز احتیاط، شک کند یکى ازاجزا یا شرایط آن را بجا آورده یا نه، به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1342: اگر در نماز احتیاط، تشهّد یا یک سجده را فراموش کند، بنا بر احتیاط واجب بعد از سلام نماز، آن را قضا نماید.
مسأله 1343: اگر به همراه نماز احتیاط، قضاى یک سجده، یا قضاى یک تشهّد و یا دو سجده سهو بر او واجب شود، باید اول نماز احتیاط را بجا آورد.
مسأله 1344: حکم گمان در عدد رکعات نماز مانند حکم یقین است، مگر گمان به چیزى که سبب بطلان نماز باشد که در این صورت، حکم یقین را ندارد و امّا گمان در افعال نماز، اگرچه بعید نیست که مانند یقین باشد، ولى بنا بر احتیاط مستحب بعد از اعتنا کردن به گمان، عمل را تمام کند و اصل نماز را اعاده نماید.